بیماری های قلبی عروقی (Cardiovascular Diseases-CVDs)، به ویژه سکته قلبی حاد (acute myocardial infarction-AMI) به یک مشکل عمده در بهداشت عمومی و سلامت در جهان تبدیل شده است. امروزه مشخص شده است که بروز CVD در ارتباط با تغییر در سبک زندگی و کیفیت محیط می‌باشد. سالانه در سراسر جهان حدود یک میلیون نفر دچار AMI می‌شوند که تقریبا در مردان دوبرابر زنان می‌باشد. مثلا در سال 2015 در سراسر جهان 9/15 میلیونAMI رخ داده است. AMI بیش از هر بیماری دیگری در کشورهای توسعه یافته موجب ناتوانی و مرگ شده است و هزینههای زیادی را به سیستم‌های بهداشتی تحمیل می‌نماید. بنابراین، درمان، پیشگیری و کنترل AMI برای سیستم مراقبت های بهداشتی در جامعه مهم است.
از شایع ترین علایم AMI می‌توان به احساس فشار در قفسه سینه، تنگی نفس، احساس درد در قفسه سینه یا سایر قسمت‌های فوقانی بدن، عرق، حالت تهوع، استفراغ، اضطراب، سرفه، سرگیجه و ضربان شدید قلب اشاره کرد. البته باید توجه داشت که تمام افرادی که دچار AMI می‌شوند همه علایم را با همان شدت تجربه نمی‌کنند. بیومارکرهای متعددی به عنوان یک ابزار تشخیصی مفید در AMI مانند تروپونین‌های قلب (cardiac troponins-cTn)، کراتین کیناز (Creatine Kinase MB-CK-MB)، میوگلوبین(myoglobin) و میلوپراکسیداز (myeloperoxidase-MPO) شناسایی شده‌اند. در شکل 1 بیومارکرهای بیشتری به همراه ارتباطشان با پروسه‌های پاتوفیزیولوژیکی پس از AMI آمده است. در این میان، cTn که در اثر نکروز وارد خون می‌شود؛ به دلیل ویژگی عالی و حساسیت بالا به عنوان یک بیومارکر اصلی و شناخته شده در تشخیص زودهنگام AMI می‌باشد.
تروپونین پروتئینی با وزن مولکولی بالا است و به طور ویژه در بافت ماهیچه‌ای یافت می‌شود. این پرروتئین شامل 3جز تروپونین T (cTnT)، تروپونین I (cTnI) و تروپونین C (cTnC) می‌باشد که فرایند انقباض عضله را از طریق یون کلسیم کنترل می‌کند. زمانی که میوسیت (سلول‌های عضله) دچار نکروز شود غشا سارکولم (در عضله مخطط قلبی) آسیب می‌بیند و مولکول‌های بزرگ داخل سلولی که دارای وزن مولکولی بالایی نیز هستند مانند برخی از اجزای تروپونین به فضای بینابینی میوسیت راه میابند و نهایتاً وارد عروق و لنفاوی می‌شوند.
cTnI و cTnT در بیماران AMI طی 4ساعت اول افزایش میابندکه نوع I آن از حساسیت بالاتری نسبت بهT در تشخیص برخوردار است. cTnI یک پروتئین 23 کیلو دالتونی است که از 210 اسید آمینه با نقطه ایزوالکتریک (pI) 87/9 تشکیل شده و می‌تواند برای تشخیص زود هنگام AMI استفاده شود. دامنه مرجع cTnI در خون حدود ng/mL 1/0-001/0 می باشد. سطح cTnI در انسان‌های سالم به طور معمول کمتر از ng/mL 04/0 است و سطح حدود ng/mL 1/0 نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به نارسایی حاد قلب است. این امر بر نیاز به روش‌های کارآمد، ساده و سریع برای تشخیص بیومارکر cTnI تأکید دارد. روند افزایش و کاهش cTnI در مقایسه با سایر بیومارکرهای AMI در جدول شماره 1 آمده است.
جدول 1- شاخص‌ترین بیومارکرهای AMI به همراه دامنه مرجع، روند افزایش و کاهش پس از AMI و حساسیت در تشخیص
امروزه، روش‌های مختلف سنجشی برای اندازه گیری cTnI از جمله الایزا (enzyme-linked immunosorbent assay-ELISA)، روش کمی لومینسانس و روش رادیوایمونواسی وجود دارد. این روش‌ها اگر چه ممکن است حساسیت خوبی داشته باشند اما دارای پروسه‌های چند مرحله‌ای بوده که زمان‌بر است و نیاز به تجهیزات خاص و پرسنل آموزش دیده دارد. مجموع این عوامل باعث می‌شود که هزینه هر آزمون افزایش پیدا کرده و به دلیل زمان طولانی انجام آزمون، نتیجه به موقع ارائه نشود. به این ترتیب، کیت‌های تشخیص سریع cTnI به دلیل اینکه این تست‌هایی آسان، سریع و مقرون می‌باشند؛ اهمیت خود را در تشخیص زودهنگام AMI نشان می‌دهند.
1. Vasile V, Jaffe A. High-Sensitivity Cardiac Troponin in the Evaluation of Possible AMI. American College of Cardiology: Latest in Cardiology. American College of Cardiology Foundation. 2018 Jul 16.
2. Danese E, Montagnana M. An historical approach to the diagnostic biomarkers of acute coronary syndrome. Annals of translational medicine. 2016 May;4(10).
3. Wu Y, Pan N, An Y, Xu M, Tan L, Zhang L. Diagnostic and Prognostic Biomarkers for Myocardial Infarction. Frontiers in Cardiovascular Medicine. 2020;7.
4. Chan D, Ng LL. Biomarkers in acute myocardial infarction. BMC medicine. 2010 Dec;8(1):1-1.
